ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ: ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫਤਹਿ-1 ਹਾਈਪਰਸੋਨਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨਾਲ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਸੁਪਰਸਪੀਡ, ਫਾਇਰਪਾਵਰ, ਸਟੀਕ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਕਸਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2023 ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ।
2024 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ
ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਾਈਪਰਸੋਨਿਕ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡ ਕੋਰ (IRGC) ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2024 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਈਰਾਨ ਦੁਆਰਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਸਤ੍ਹਾ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਗਤੀ 16 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਢੇ 18 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਤੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 13-15 ਗੁਣਾ ਤੇਜ਼ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਅਤੇ ਟਰੈਕ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 6-7 ਮਿੰਟ ਯਾਨੀ 400 ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਸਹੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ 10 ਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਹਮਲਾ ਸਟੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ (ਐਕਸੋ-ਐਟਮੌਸਫੀਅਰਿਕ) ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਰਾਡਾਰ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਾਲ 460 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਵਿਸਫੋਟਕ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਈਰਾਨ ਦੀ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ
ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਅਤੇ ਐਰੋ-3 ਵਰਗੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਛੋਟੀ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ 7 ਫਤਾਹ-1 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੀਆਂ। 14 ਜੂਨ 2025 ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਹਮਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫਤਾਹ-1 ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਟਰੂ ਪ੍ਰੋਮਿਸ 3 ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
