ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (LAC) ‘ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਏਅਰਬੇਸ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਨਿਓਮਾ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ LAC ‘ਤੇ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਕਿਨਾਰਾ ਦੇਵੇਗੀ।
ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (LAC) ‘ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਏਅਰਬੇਸ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਨਿਓਮਾ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ LAC ‘ਤੇ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਕਿਨਾਰਾ ਦੇਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਢਕੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (LAC) ਤੋਂ ਲਗਭਗ 23 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ 13,700 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਏਅਰਫੀਲਡ ਦਾ ਕੰਮ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।
ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਨਿਓਮਾ ਏਅਰਬੇਸ ‘ਤੇ 2.7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਰਨਵੇਅ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਏਅਰਬੇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਸਕੇਗੀ। ਲਗਭਗ 13,700 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਬਣੀ ਇਹ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ, ਇਸ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਅੰਤਿਮ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧੇਗੀ
ਨਿਓਮਾ ਏਅਰਬੇਸ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਨੂੰ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨ ਸੰਚਾਲਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਯੋਮਾ LAC ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਦਾ ਐਡਵਾਂਸਡ ਲੈਂਡਿੰਗ ਗਰਾਊਂਡ (ALG) ਹੈ। ਨਵਾਂ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਲਈ 11,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਬੇਸ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਣਾਏਗਾ, ਜੋ ਕਿ LAC ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ।
ਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ
ਨਵਾਂ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ 3 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰਨਵੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 2021 ਵਿੱਚ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਬਜਟ ਲਗਭਗ 214 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਨਯੋਮਾ ਦੀ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (LAC) ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਸੰਪਤੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਉੱਤਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ‘ਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਾਇਨਾਤੀ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਆਵਾਜਾਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
ਇਹ ਏਅਰਬੇਸ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ LAC ਤੋਂ ਸਿਰਫ 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 13,700 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ -20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਥੇ ਪੂਰਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਬਹੁਤ ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਿਓਮਾ ਏਅਰਬੇਸ ਤੋਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਉਡਾਣ ਅਤੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਮੂਲੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਰਾਡਾਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵੀ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਚੌਥਾ ਸਰਗਰਮ ਬੇਸ
ਇਸ ਏਅਰਬੇਸ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਚੌਥਾ ਸਰਗਰਮ ਬੇਸ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਥੋਇਸ, ਜੋ ਕਿ ਲੇਹ, ਕਾਰਗਿਲ ਅਤੇ ਸਿਆਚਿਨ ਲਈ ਬੇਸ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਕੋਲ ਪੂਰੀ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੌਲਤ ਬੇਗ ਓਲਡੀ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਸਿਰਫ ਸੀਮਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਹਨ।
